Yunohost Nedir? Kendi Bulutunuzu Kolayca Kurmanın Anahtarı

Günümüzde verilerimizi ve uygulamalarımızı büyük bulut sağlayıcılarına emanet etmek yerine kontrolü tamamen elimize almak giderek daha popüler hale geliyor. Yunohost, “bir sunucu mu kurmak zor?” sorusuna net bir “hayır” yanıtı veriyor. Özellikle son kullanıcı odaklı tasarlanan bu açık kaynaklı proje, teknik ayrıntılara boğmadan kişisel ya da küçük işletme düzeyindeki bulut ihtiyaçlarınızı karşılıyor.

Yunohost’un Temel Amacı

Tek Tıkla Kurulum: Web siteleri, e-posta sunucuları, sohbet platformları ve daha fazlasını birkaç tıklamayla devreye alabilirsiniz.
Basit Yönetim Arayüzü: SSH komutlarına boğulmak yerine, kullanıcı dostu bir web paneli üzerinden tüm sunucu işlemlerinizi yaparsınız.
Güvenlik Odaklı: Let’s Encrypt entegrasyonu, otomatik güncellemeler ve varsayılan güvenlik politikalarıyla verileriniz güven altında kalır.

Neden Kendi Sunucumu Kurmalıyım?

Veri Mahremiyeti: Google veya Microsoft yerine verilerin sahibi siz olursunuz.
Özelleştirme: İhtiyacınıza göre DNS yapılandırması, SSL sertifikaları, yedekleme stratejileri tamamen sizin kontrolünüzde.
Maliyet Avantajı: Küçük bir VPS kiralama maliyetiyle yıllık aboneliklere oranla çok daha ekonomik bir çözüm elde edersiniz.

Öne Çıkan Özellikler

Uygulama Mağazası

WordPress, Nextcloud, Matrix (Element), Mastodon, Dokuwiki ve 90’dan fazla “tek tıkla” kurulum sunan paket.
Her uygulama, bağımlılıklarıyla birlikte izole edilmiş bir konteynerde çalışır.

Kullanıcı ve Yetkilendirme

Çoklu kullanıcı oluşturma, gruplama ve rol atama.
SSO (Single Sign-On) desteği sayesinde tüm uygulamalarda aynı kimlik bilgileriyle oturum açma.
Her kullanıcı için özel mail adresi (seninadın@seninsiten.com)

Yedekleme ve Geri Yükleme

Tam sunucu yedeği alabilme, uygulama ve veritabanı bazlı geri yükleme.
Yedeklerinizi yerel disk veya uzak bir SFTP/FTP sunucusunda saklama imkanı.

Güvenlik ve Otomatik Güncellemeler

Let’s Encrypt ile ücretsiz SSL sertifikası.
Güvenlik açıklarını otomatik tarayıp, kritik yamaları kolayca kurma.

Teknik Altyapı Detayları

Taban: Debian GNU/Linux (kararlılık ve uzun dönem destek avantajı).
Yönetim katmanı: shell script’ler + web arayüz (Python ve Vue.js ile geliştirilmiş).
Veri depolama: PostgreSQL veya MariaDB/MySQL (uygulamaya göre değişir).
Uygulama dağıtımı: LXC ya da sistem paket yöneticisi izolasyonu.

Adım Adım Kurulum Rehberi

Bu rehber YunoHost’un web sitesindeki rehberin Türkçeleştirilmiş ve sadeleştirilmiş halidir. Kurulumun ne kadar basit olduğunu gösterdikten sonra aşağıya linkini koyacağım.

Uyarı: YunoHost’u kurmadan önce sunucunuzda bir swap alanı oluşturmanızı tavsiye ederim. Nasıl oluşturacağınızı bilmiyorsanız konu hakkındaki yazıma tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Sunucu Hazırlığı

Debian 12 tabanlı bir VPS edinin (en az 1 GB RAM, 10 GB disk önerilir).
“root” SSH erişimini etkinleştirin ve bir temel güvenlik duvarı kuralı uygulayın (ufw/iptables).

Yunohost Kurulumu

Tek bir komut ile herhangi ekstra çabaya girmeden direkt kurabileceksiniz:

curl https://install.yunohost.org/ | bash

İlk Ayarlar

Web arayüzüne https://sunucu-adresiniz/yunohost admin paneli üzerinden erişin. (kurulum bittiğinde terminalde linki alacaksınız)
DNS kayıtlarınızı (A, MX, TXT) gerekli şekilde yönlendirin.

YunoHost İndirme Sayfası

Uygulama ve Kullanıcı Eklemek

“Apps” sekmesinden istediğiniz uygulamayı seçin, alan adını belirleyip “Install” tuşuna basın.
“Users” sekmesinden yeni kullanıcılar oluşturun, rollerini atayın.

Ekstra Güvenlik İpuçları

SSH için parola yerine anahtar tabanlı kimlik doğrulama kullanın.
Otomatik güncellemeleri periyodik olarak kontrol edin: yunohost tools update
Fail2ban ve çift faktörlü kimlik doğrulamayı etkinleştirin.

Kimler İçin Uygun?

Aslında YunoHost kendi sunucusunu yönetmek isteyen tüm kullanıcılar için uygundur. Sistem grafik arayüzü, basit ve anlaşılır olması ile tüm kullanıcılara hitap edebilir. Özellikle internette Anonim kalmak, verilerini büyük şirketlerin ellerine kaptırmamak isteyen kullanıcılar için en iyi ve uzun vadede en ucuz alternatiftir. Uygulama mağazasının genişliği ile neredeyse tüm büyük platformların alternatifini bulabilir hatta oyunlar hadi oynayabilirsiniz.

Ek Olarak

YunoHost, Sunucu ve Hosting gibi konuların üzerine daha çok gitmeyi ve son kullanıcıyı bu konularda daha çok bilgilendirmeyi planlıyorum. İnsanların verileriyle ödeme yapma kavramını daha iyi anlamasını ve verileriyle ödeme yapmanın alternatiflerini bilmesini istiyorum. Bunun gibi konularda daha teknik ve detaylı içerikler üreteceğim merakınız varsa blogumu takip edebilirsiniz.

Kadir Çelik